Yol çizgileri, şehir içi ve şehirlerarası karayolunda yada diğer tesis içi yollarda trafik güvenliği tesis ve tanzim edebilmek için gerekli bir yapım faaliyetidir.
Yol çizgisi çizilirken ilgili yönetmelikler ve şartnamelere bağlı kalmak kaydıyla farklı metodlarla bu işlem yapılabilir. Yol çizgi kamyonu kullandığımız büyük metrajlı işlerin yanı sıra , daha küçük ölçekte işleri de tekerlekli elle itilen boya püskürtme makinaları ile yapabilmekteyiz.
Yol çizgileri yapımında en önemli aşama aplikasyon markalama aşamasıdır. Aplikasyon düzgün olmadığı takdirde çizgi de düzgün olmaz. Aplikasyon yapımında yol projelerinde harita etüt ekibinden faydalanırız. Küçük ölçekteki tesis içi işlerde ise düzgün bir referans noktası bularak hiza almak yeterli olabilir.
Yol çizgisi , Türkiye’de Karayolları kuralları gereği minimum 2,75 metre genişlikte çizilebilir. Bu kurala tesis içi yollarda da uymak doğru olacaktır.
Yol çizgileri çizilirken çizgi kalınlıkları ve eksen çizgilerinin aralıkları tamamen araçların o yol güzergahındaki hız sınırı ile orantılı olarak artar. Örneğin hız sınırı 50 km olan şehir içi bir yolda eksen çizgileri 3 metre dolu – 3 metre boş olmaktayken , hız sınırı 110 olan şehirlerarası bir devlet yolunda ise bu hız sınırı 4,5 mt dolu – 7,5 mt boş olarak değişmektedir. Daha farklı bir örnek vermek gerekirse şehir içi yollarda sıklıkla yol çizgi genişliği 15 cm iken, otoyollarda banket çizgisi genişliği 25 cm olmaktadır. Tüm bu örneklerde görebileceğiniz üzere yol çizgi yapımı esnasında belli bir kurallar bütününe uymak zorundayız. Bu kurallar otopark çizgileri uygulamasından farklıdır.
Yol Çizgileri Uygulamasında Kullanılan Boyalar
Yol çizgisi çiziminde kullanılan boya tipleri ana hatlarıyla 2 çeşittir. Bunlar kendi bünyesinde alt kategorilere ayrılsa da biz 2 ana başlıkta özetlersek doğru olur.
Termoplastik Boya ile Yol Çizgileri Uygulaması:
Adından da anlaşılacağı üzere termoplastik boya ile yol çizgi yapımı işinde sıcaklık kavramı yani boyanın ısıtılması kavramı devreye girmektedir. Yol çizgi kamyonunun üzerinde bulunan ısıtıcı ve karıştırıcı kazan , termoplastik boya malzemesini 210 dereceye kadar ısıtarak akıcı bir kıvama gelmesini sağlar, sonrasında bu malzeme araç tesisatından boya tabancasına gelerek yola püskürtülür. Termoplastik yol çizgisi yapılırken boyanın hemen ardından cam küreciği serpilerek gece görünüş yansıma değerleri elde edilmiş olur. Hızlı kuruma özelliği nedeniyle idareler tarafından tercih edilir. Ancak bilinenin aksine 1 dakikada sağlıklı bir kuruma gerçekleştirmez. Sadece yüzey kuruması olur, en sağlıklı boya mukavemetine ulaşması için, eğer karayolunun trafik yükü müsaade ediyorsa 10 dk araç basmadan bekletmek doğru olacaktır. Trafik hacmi ve diğer kriterlere bağlı olmak kaydıyla 1 – 1,5 mm kalınlıktan başlayarak 2 mm ye kadar uygulanabilir. Farklı teçhizat ve donanım eklendiğinde birçok farklı çeşidi mevcuttur.
Tek kompenant Soğuk Boya ile Yol Çizgileri Uygulamaları :
Soğuk boya ile yol çizgisi yapımı işi Türkiye genelinde çok yaygın bir uygulamadır. Bu yaygınlığın nedeni öncelikle yol çizgileri yapım işinin birim fiyat maliyetidir. Soğuk boya ile yol çizgisi yapımı termoplastik uygulamaya göre bir hayli ucuzdur. Ayrıca soğuk boya kamyonu daha az karmaşık, kolay tamir edilebilen kamyon tipidir. Bunun dışında soğuk boya ile yol çizgisi yapım işinde kamyon haricinde el ile itilebilen boya püskürtme makineleri ile de oldukça güzel işler yapabilmekteyiz.
Soğuk boya ile yol çizgileri yapım işinde boya uygulaması sonrasında cam küreciği serpilerek gece görünüş değerleri elde edilir. Burada teknik bilgi vermek gerekirse 300 – 400 milicandela gece görünüş değerleri uygun referans aralığı olacaktır. Cam küreciği serpilmemiş bir yol çizgi uygulaması sadece gündüz işe yarar, gece ortam aydınlatılmamış bir mevki ise ancak 10-20 mt mesafeden sürücüye yol gösterir.
Soğuk boya ile yol çizgileri yapımında şehir içi ve şehirler arası karayolları dışında , sanayi tesisleri içi kamyon yolları, limanlar, büyük araç otoparkları, antrepolar, alışveriş merkezi çevre ring yolları gibi birçok alanda hizmet vermekteyiz. Bu yöntem fabrika çizgileri uygulamasında da sıklıkla kullanılmaktadır.
